6 lợi ích vượt trội khi chuyển lên doanh nghiệp – Giải pháp thông minh để mở rộng quy mô, tối ưu thuế!

Trong bối cảnh chính sách thuế thay đổi, nhiều hộ kinh doanh cá thể (HKD) đang lo lắng khi phải nộp thuế trên toàn bộ doanh thu – kể cả khi không có lãi. Điều này làm giảm đáng kể lợi nhuận, đặc biệt với các ngành có biên lợi nhuận thấp. Thay vì tiếp tục “chịu trận”, chuyển đổi mô hình hộ kinh doanh lên doanh nghiệp đang trở thành xu hướng tất yếu, giúp hộ kinh doanh hợp pháp hóa hoạt động, kiểm soát chi phí hiệu quả và mở rộng tương lai phát triển.

Trong bài viết này, Finan sẽ chỉ ra 6 lợi ích vượt trội khi chuyển từ HKD sang doanh nghiệp và có cái nhìn rõ ràng, dễ ra quyết định hơn trong thời điểm nhạy cảm về thuế như hiện nay.

>> Mời bạn xem thêm:

Thuế là gì? Khái niệm, vai trò và các loại thuế phổ biến hiện nay

Các chính sách phúc lợi nhân viên mà doanh nghiệp nên xây dựng!

Vừa bán online vừa bán tại cửa hàng: Doanh nghiệp tính thuế đa kênh như thế nào?

Thông tư 32/2025/TT-BTC là gì? Những quy định mới nhất về hóa đơn điện tử mà doanh nghiệp cần biết

Hộ kinh doanh là gì?

Hộ kinh doanh là một hình thức kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên trong cùng một hộ gia đình đứng tên đăng ký và trực tiếp quản lý. Mô hình này thường phù hợp với quy mô nhỏ, ít vốn, ít lao động – như các quán ăn, tiệm tạp hóa, cửa hàng sửa chữa hoặc bán lẻ. Tuy nhiên, hộ kinh doanh không có tư cách pháp nhân, đồng nghĩa với việc toàn bộ trách nhiệm pháp lý và nghĩa vụ tài chính đều do chủ hộ đứng ra gánh vác. Điều này tiềm ẩn rủi ro nếu có tranh chấp, nợ nần hoặc vấn đề pháp lý phát sinh.

>> Mời bạn xem thêm: Thông tư 32/2025/TT-BTC là gì? Những quy định mới nhất về hóa đơn điện tử mà doanh nghiệp cần biết

Doanh nghiệp là gì?

Doanh nghiệp là một tổ chức có tư cách pháp nhân, được thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích thực hiện các hoạt động kinh doanh. Một doanh nghiệp có thể do một cá nhân hoặc nhiều người cùng góp vốn thành lập, hoạt động theo mô hình tổ chức bài bản, có con dấu, mã số thuế riêng và được pháp luật công nhận là chủ thể độc lập.

Hiện nay, các loại hình doanh nghiệp phổ biến bao gồm:

• Công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH)
• Công ty cổ phần (CTCP)
• Doanh nghiệp tư nhân (DNTN)
• Công ty hợp danh

Một số loại hình doanh nghiệp đặc thù theo Luật Doanh nghiệp 2020

Ngoài các mô hình thông dụng, Luật Doanh nghiệp năm 2020 còn quy định một số loại hình đặc thù như:

1. Doanh nghiệp Nhà nước

Là doanh nghiệp mà Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết. Theo Điều 88 của Luật Doanh nghiệp 2020, việc duy trì tỷ lệ sở hữu này nhằm đảm bảo vai trò kiểm soát, điều tiết và định hướng của Nhà nước trong những ngành/lĩnh vực trọng yếu, có ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế quốc dân.

2. Doanh nghiệp Việt Nam

Là doanh nghiệp được thành lập và đăng ký hoạt động theo pháp luật Việt Nam, có trụ sở chính đặt tại lãnh thổ Việt Nam. Các doanh nghiệp này có nghĩa vụ tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật hiện hành, bao gồm:

• Quy định về kế toán – tài chính
• Chính sách thuế
• Các quy định về lao động, môi trường và pháp lý khác theo luật Việt Nam

>> Mời bạn xem thêm: Các chính sách phúc lợi nhân viên mà doanh nghiệp nên xây dựng!

6 Lợi ích thiết thực chuyển lên doanh nghiệp trong bối cảnh HKD tính thuế trên doanh thu.

1. Miễn, giảm nhiều loại thuế và lệ phí – Giảm áp lực tài chính ngay từ đầu

Một trong những lợi ích rõ rệt khi chuyển từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp là được hưởng nhiều chính sách ưu đãi về thuế, phí và lệ phí từ Nhà nước. Đây là “đòn bẩy” tài chính quan trọng, đặc biệt trong giai đoạn đầu khi doanh nghiệp cần tiết kiệm chi phí để ổn định vận hành.

Cụ thể, doanh nghiệp sau chuyển đổi có thể được:

• Miễn lệ phí đăng ký doanh nghiệp và phí cung cấp thông tin doanh nghiệp lần đầu
• Miễn phí thẩm định và lệ phí cấp phép ngành nghề kinh doanh có điều kiện (áp dụng cho lần cấp đầu tiên)
• Miễn lệ phí môn bài trong 3 năm liên tiếp, kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp
• Miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất có thời hạn, nếu doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng đất để sản xuất – kinh doanh, theo quy định của Luật Đất đai

Những ưu đãi này không chỉ giúp giảm gánh nặng chi phí mà còn tạo nền tảng tài chính vững vàng, giúp doanh nghiệp mới hoạt động bài bản, hợp pháp và phát triển nhanh hơn.

2. Có tư cách pháp nhân – Mở rộng quyền hạn pháp lý và năng lực tài chính

Một trong những điểm khác biệt cốt lõi giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp chính là tư cách pháp nhân. Theo khoản 3 Điều 2 Thông tư 39/2016/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước, chỉ cá nhân và pháp nhân mới đủ điều kiện vay vốn tại ngân hàng.

Điều này đồng nghĩa với việc hộ kinh doanh (vốn không có tư cách pháp nhân) sẽ gặp nhiều khó khăn khi cần tiếp cận các nguồn vốn tín dụng chính thức, đặc biệt là khi muốn mở rộng sản xuất, đầu tư thiết bị hoặc phát triển thị trường.

Ngược lại, doanh nghiệp (ngoại trừ doanh nghiệp tư nhân) được công nhận là pháp nhân độc lập, giúp chủ sở hữu:

• Ký kết hợp đồng lớn một cách hợp pháp và minh bạch
• Tiếp cận nguồn vốn vay thuận lợi hơn từ ngân hàng và tổ chức tín dụng
• Tham gia đấu thầu, ký hợp đồng với đối tác lớn và mở rộng quy mô hoạt động

Việc chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp không chỉ nâng tầm vị thế pháp lý mà còn tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững, chuyên nghiệp và có khả năng huy động nguồn lực lớn hơn trong tương lai.

3. Không giới hạn số lượng lao động – Tạo đà mở rộng quy mô

Theo Nghị định 78/2015/NĐ-CP, hộ kinh doanh chỉ được sử dụng tối đa 9 lao động. Nếu vượt quá con số này, bắt buộc phải chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp. Trường hợp cố tình sử dụng quá số lao động quy định mà không đăng ký chuyển đổi sẽ bị xử phạt hành chính, thậm chí đình chỉ hoạt động.

Ngược lại, doanh nghiệp không bị giới hạn về số lượng nhân sự, giúp doanh nghiệp dễ dàng:

• Tuyển dụng linh hoạt theo nhu cầu tăng trưởng
• Xây dựng hệ thống nhân sự bài bản, có quy trình và phân cấp rõ ràng
• Mở rộng quy mô sản xuất – kinh doanh hợp pháp, không lo rào cản pháp lý

Với các hộ kinh doanh đã hoạt động ổn định và có tham vọng phát triển lớn hơn, việc chuyển đổi lên doanh nghiệp không chỉ hợp thức hóa mô hình kinh doanh, mà còn mở ra cơ hội tăng trưởng dài hạn và bền vững hơn.

4. Không giới hạn quy mô, vốn và địa điểm – Linh hoạt mở rộng kinh doanh

Khác với hộ kinh doanh bị giới hạn về số lao động, vốn đầu tư và chỉ được đăng ký tại một địa điểm duy nhất, mô hình doanh nghiệp mang lại sự linh hoạt toàn diện trong tổ chức và vận hành.

Cụ thể, khi chuyển lên doanh nghiệp, chủ doanh nghiệp sẽ được:

• Tự do quyết định vốn điều lệ phù hợp với nhu cầu phát triển
• Không giới hạn số lượng lao động
• Thoải mái mở rộng chi nhánh, văn phòng đại diện trên toàn quốc
• Kinh doanh đa ngành nghề, tùy theo định hướng và năng lực của doanh nghiệp

Bên cạnh đó, doanh nghiệp còn có thể xây dựng bộ máy tổ chức chuyên nghiệp với các phòng ban chức năng như: tài chính – kế toán, nhân sự, kinh doanh, marketing,… Nhờ vậy, việc quản lý dòng tiền, kiểm soát chi phí, vận hành đội ngũ và phát triển đối tác sẽ bài bản, minh bạch và hiệu quả hơn.

Đối với các hộ kinh doanh đang có tầm nhìn phát triển dài hạn hoặc muốn mở rộng hoạt động trên nhiều lĩnh vực, nhiều địa bàn, thì việc chuyển đổi sang doanh nghiệp chính là bước ngoặt chiến lược để tăng trưởng bền vững.

5. Được xuất hóa đơn GTGT – Tối ưu nghĩa vụ thuế minh bạch và hợp pháp

Một lợi thế quan trọng khi chuyển từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp là khả năng xuất hóa đơn giá trị gia tăng (hóa đơn VAT). Đây là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp:

• Tăng tính minh bạch trong giao dịch
• Nâng cao uy tín và sự chuyên nghiệp trong mắt đối tác và khách hàng
• Tạo điều kiện để hợp tác với các doanh nghiệp lớn, vốn yêu cầu hóa đơn để khấu trừ thuế đầu vào

Ngoài ra, doanh nghiệp được áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) – tính trên phần lợi nhuận còn lại sau khi đã trừ đi các chi phí hợp lý, hợp lệ. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể:

• Chủ động xây dựng kế hoạch chi phí hợp pháp
• Tối ưu hóa số thuế phải nộp, thay vì bị áp dụng thuế khoán cố định như hộ kinh doanh

Đây là một lợi thế tài chính mang tính dài hạn, giúp doanh nghiệp linh hoạt hơn trong quản trị thuế và tạo nền tảng pháp lý vững chắc khi bước vào giai đoạn mở rộng quy mô và gia tăng số lượng giao dịch.

6. Tự do mở rộng chi nhánh, văn phòng đại diện và hưởng chính sách hỗ trợ hấp dẫn

Khi chuyển từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp, chủ doanh nghiệp sẽ được quyền thành lập chi nhánh và văn phòng đại diện ở nhiều địa phương khác nhau. Điều này mở ra cơ hội mở rộng thị trường, xây dựng hệ thống phân phối chuyên nghiệp và phục vụ khách hàng trên phạm vi rộng hơn.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp còn được hưởng nhiều chính sách hỗ trợ chuyển đổi từ hộ kinh doanh, bao gồm:

Lợi ích cụ thể:

• Được mở chi nhánh, văn phòng đại diện tại các tỉnh, thành khác – điều mà hộ kinh doanh không được phép thực hiện.
• Trong trường hợp gặp khó khăn, doanh nghiệp có thể tiến hành thủ tục giải thể hoặc phá sản theo luật, hạn chế rủi ro pháp lý và bảo vệ quyền lợi của chủ sở hữu, đối tác.

Các chính sách hỗ trợ tài chính và hành chính:

• Miễn lệ phí đăng ký doanh nghiệp và công bố thông tin lần đầu
• Miễn lệ phí môn bài trong 3 năm đầu kể từ ngày cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp
• Miễn phí thẩm định và cấp phép đối với ngành nghề kinh doanh có điều kiện (áp dụng lần đầu)
• Miễn phí tư vấn, hướng dẫn soạn hồ sơ và hỗ trợ thủ tục hành chính – kế toán trong 3 năm đầu
• Miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp có thời hạn, theo chính sách ưu đãi hiện hành
• Miễn, giảm tiền sử dụng đất, áp dụng theo quy định của Luật Đất đai

Điều kiện để được hưởng các chính sách hỗ trợ:

Để đủ điều kiện nhận hỗ trợ chuyển đổi, hộ kinh doanh cần đáp ứng:

• Đã đăng ký và hoạt động hợp pháp theo quy định pháp luật trước khi chuyển đổi
• Có thời gian hoạt động liên tục tối thiểu 1 năm, tính đến thời điểm được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

Hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm:

• Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh
• Bản sao Giấy chứng nhận mã số thuế của hộ kinh doanh
• Bản sao chứng từ nộp lệ phí môn bài, các loại thuế, phí và tờ khai thuế trong vòng 1 năm trước thời điểm chuyển đổi

Việc chuyển từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp không chỉ là một bước đi về mặt pháp lý, mà còn là bước chuyển mình chiến lược để phát triển bền vững và chuyên nghiệp hơn. Từ khả năng mở rộng quy mô, tiếp cận vốn, tối ưu thuế đến nâng cao uy tín thương hiệu, tất cả đều mở ra cánh cửa mới cho sự tăng trưởng lâu dài.

>> Mời bạn xem thêm: Bật mí nguồn hàng sỉ quần áo chất lượng cho doanh nghiệp bán lẻ và chuỗi cửa hàng

Chuyển đổi hộ kinh doanh thành doanh nghiệp: Đừng bỏ qua những lưu ý quan trọng này

1. Lựa chọn đúng loại hình doanh nghiệp – Bước khởi đầu quyết định thành công

Việc chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp là bước đi quan trọng đầu tiên khi hộ kinh doanh chuyển đổi. Loại hình bạn chọn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cách quản trị, quyền và nghĩa vụ thuế, khả năng huy động vốn, cũng như mức độ rủi ro pháp lý mà chủ sở hữu phải gánh chịu.

Theo Luật Doanh nghiệp 2020, có 3 loại hình phổ biến mà bạn nên cân nhắc:

1.1. Công ty TNHH một thành viên hoặc hai thành viên trở lên

Đây là lựa chọn lý tưởng cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, muốn kiểm soát nội bộ chặt chẽ. Chủ sở hữu (hoặc các thành viên góp vốn) chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn góp, giúp giảm thiểu rủi ro cá nhân. Phù hợp với những doanh nghiệp muốn tách bạch rõ ràng giữa tài sản cá nhân và tài sản kinh doanh.

1.2. Công ty cổ phần

Lựa chọn này phù hợp nếu bạn có kế hoạch mở rộng quy mô lớn, gọi vốn từ nhiều cổ đông hoặc hướng tới niêm yết trên sàn chứng khoán. Ưu điểm là dễ huy động vốn, linh hoạt trong chuyển nhượng cổ phần, nhưng đòi hỏi bộ máy quản trị minh bạch và có tính tổ chức cao.

1.3. Doanh nghiệp tư nhân

Dành cho người muốn toàn quyền quyết định và kiểm soát hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, chủ doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản cá nhân. Điều này tiềm ẩn rủi ro cao nếu bạn kinh doanh trong lĩnh vực nhiều biến động hoặc có yếu tố pháp lý phức tạp.

Lời khuyên: Trước khi chuyển đổi, hãy đánh giá kỹ mô hình kinh doanh hiện tại, định hướng phát triển trong tương lai và năng lực quản lý của bản thân. Một quyết định đúng ngay từ đầu sẽ giúp quá trình chuyển đổi suôn sẻ, hạn chế rủi ro và tạo nền tảng vững chắc để doanh nghiệp phát triển dài hạn.

2. Chuẩn bị nguồn lực tài chính và chi phí vận hành – Tránh bị động khi chuyển đổi

Dù được hưởng một số ưu đãi về thuế và lệ phí khi chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp, nhưng trên thực tế, quá trình thành lập và vận hành doanh nghiệp vẫn phát sinh nhiều chi phí nhất định. Do đó, chuẩn bị kỹ về tài chính là điều bắt buộc nếu bạn muốn chuyển đổi thành công và vận hành trơn tru.

Chủ kinh doanh nên lưu ý:

• Dự trù ngân sách cho giai đoạn khởi động và vận hành trong 6–12 tháng đầu
• Cân nhắc thuê đơn vị tư vấn kế toán – pháp lý chuyên nghiệp để tránh rủi ro thủ tục, đặc biệt trong thời gian đầu còn thiếu kinh nghiệm

Một số chi phí phổ biến sau khi chuyển đổi:

• Chi phí kế toán, lập báo cáo tài chính, kê khai thuế hàng tháng/quý
• Chi phí mở tài khoản ngân hàng doanh nghiệp, đăng ký thuế, mua và sử dụng hóa đơn điện tử
• Chi phí tham gia bảo hiểm xã hội, y tế bắt buộc cho người lao động
• Chi phí tuân thủ pháp luật: quy định về lao động, môi trường, an toàn phòng cháy chữa cháy,…

Chuyển đổi lên doanh nghiệp cũng đồng nghĩa với việc bạn đang bước vào một mô hình chuyên nghiệp hơn, có tổ chức hơn, và tất nhiên là đi kèm với nhiều trách nhiệm hơn. Việc chuẩn bị sẵn sàng về tài chính sẽ giúp bạn chủ động kiểm soát chi phí, tránh tình trạng bị động hoặc gián đoạn khi hoạt động chính thức.

3. Thiết lập hệ thống kế toán và quản lý thuế bài bản – Nền tảng cho vận hành minh bạch

Khác với hộ kinh doanh thường áp dụng thuế khoán đơn giản, doanh nghiệp sau khi chuyển đổi phải tuân thủ đầy đủ chế độ kế toán theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) và các quy định tại Luật Quản lý thuế năm 2019.

Điều này đồng nghĩa với việc doanh nghiệp cần có một hệ thống kế toán minh bạch, rõ ràng và chuyên nghiệp ngay từ đầu, nhằm đảm bảo không sai sót trong quá trình kê khai – nộp thuế và vận hành tài chính.

Các loại thuế doanh nghiệp phải kê khai và nộp bao gồm:

• Thuế giá trị gia tăng (GTGT): Áp dụng theo phương pháp khấu trừ hoặc trực tiếp, tùy quy mô và lựa chọn đăng ký.
• Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN): Tính trên phần lợi nhuận sau khi đã trừ chi phí hợp lý, hợp lệ.
• Thuế thu nhập cá nhân (TNCN): Khấu trừ và kê khai từ tiền lương, tiền công trả cho người lao động.
• Các loại thuế, phí khác nếu có hoạt động đặc thù như: thuế tiêu thụ đặc biệt, phí bảo vệ môi trường, thuế tài nguyên,…

Lợi ích khi xây dựng hệ thống kế toán chuyên nghiệp:

• Giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật về thuế – tài chính
• Kiểm soát chi phí và dòng tiền minh bạch
• Là cơ sở để lập kế hoạch tài chính, dự báo lợi nhuận, phân tích hiệu quả kinh doanh
• Tạo độ tin cậy khi làm việc với ngân hàng, nhà đầu tư và đối tác

Việc đầu tư cho hệ thống kế toán ngay từ đầu sẽ giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả, tránh rủi ro thuế, đồng thời hỗ trợ quá trình phát triển lâu dài.

4. Tuân thủ đầy đủ nghĩa vụ pháp lý – Nền tảng cho sự phát triển bền vững

Ngay sau khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, hộ kinh doanh chính thức trở thành doanh nghiệp và sẽ chịu sự điều chỉnh của hệ thống pháp luật doanh nghiệp hiện hành. Điều này đồng nghĩa với việc phải thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ pháp lý bắt buộc, nếu không sẽ bị xử phạt theo quy định – đặc biệt theo Nghị định 28/2020/NĐ-CP (về lao động – bảo hiểm) và các văn bản liên quan khác.

Một số nghĩa vụ pháp lý doanh nghiệp cần lưu ý:

• Đăng ký lao động với Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội cấp quận/huyện
• Kê khai và đóng các loại bảo hiểm bắt buộc cho người lao động: Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm y tế (BHYT), Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN)
• Tuân thủ các quy định về điều kiện kinh doanh như: An toàn lao động, Phòng cháy chữa cháy, An ninh – trật tự
• Công khai thông tin doanh nghiệp trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp theo thời hạn quy định

Việc thực hiện đúng các nghĩa vụ pháp lý không chỉ giúp doanh nghiệp vận hành hợp pháp, tránh rủi ro bị xử phạt, mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp và uy tín trong mắt đối tác, khách hàng và cơ quan quản lý. Chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp không chỉ là một thủ tục pháp lý, mà là bước đi chiến lược để mở rộng quy mô, nâng cao năng lực quản trị và khẳng định vị thế trên thị trường.

>> Mời bạn xem thêm:

Kết chuyển lãi lỗ là gì? Cách hạch toán đầu năm, cuối năm chi tiết cho doanh nghiệp

Cập nhật mẫu báo cáo tài chính mới nhất theo Thông tư 200 & 133 – Doanh nghiệp cần biết!

Doanh thu thuần là gì? Ý nghĩa của doanh thu thuần trong quản lý tài chính doanh nghiệp