Quản lý dòng tiền là gì? Quản lý dòng tiền doanh nghiệp mới nhất

Quản lý dòng tiền doanh nghiệp luôn là một trong những mối bận tâm hàng đầu của các nhà quản trị. Hãy cùng Finan tìm hiểu chi tiết về dòng tiền và các bước quản lý dòng tiền doanh nghiệp hiệu quả nhất trong bài viết dưới đây!

1. Dòng tiền là gì?

Dòng tiền (Cashflow) là sự lưu chuyển của tiền và các khoản tương đương tiền mà một doanh nghiệp, tổ chức hoặc cá nhân thu vào hoặc chi ra trong một khoảng thời gian nhất định. Đây là chỉ số hàng đầu để đánh giá sức khỏe tài chính, đo lường khả năng thanh khoản và thanh toán của một doanh nghiệp, tổ chức hoặc cá nhân trong việc đáp ứng các nghĩa vụ nợ, chi phí cũng như các khoản đầu tư.

Dòng tiền gồm hai chiều:

• Dòng tiền vào (Cash Inflow): Lượng tiền mà doanh nghiệp đã thu vào thông qua hoạt động bán hàng, đầu tư hoặc các hoạt động tài chính.
• Dòng tiền ra (Cash Outflows): Lượng tiền doanh nghiệp bỏ ra dưới các hình thức chi phí, nợ hoặc nợ phải trả, thường bao gồm các chi phí như nhập hàng, tiền lương nhân viên, cổ tức chi trả cho cổ đông,…

2. Phân loại dòng tiền

Các hoạt động dòng tiền doanh nghiệp có thể được phân thành ba loại:

2.1. Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh (Operating cash flow – viết tắt: OCF)

Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh là doanh thu và chi phí được tạo ra từ các hoạt động kinh doanh chính của doanh nghiệp, liên quan đến thu nhập thuần hoặc lỗ ròng của công ty.

Dòng tiền vào từ hoạt động kinh doanh thường bao gồm tiền thu từ bán hàng và cung cấp dịch vụ. Dòng tiền ra thường sẽ bao gồm khoản tiền trả cho người cung cấp nguyên vật liệu và dịch vụ, tiền chi trả lãi vay, chi phí nhân viên, tiền nộp thuế, phí… và các giao dịch khác liên quan đến hoạt động kinh doanh hàng ngày.

Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh được xem là thước đo cho lượng tiền mặt được tạo ra từ hoạt động kinh doanh thông thường của một doanh nghiệp và có thể sử dụng để duy trì, phát triển kinh doanh. Điều này cũng cho thấy hiệu quả hoạt động và sức khỏe tài chính của công ty, doanh nghiệp liệu có đủ nguồn lực để tự phát triển không hay cần hỗ trợ đầu tư từ bên ngoài.

2.2. Dòng tiền từ hoạt động đầu tư (Cash Flow from Investing Activities – ICF)

Dòng tiền từ hoạt động đầu tư là số tiền mà doanh nghiệp chi trả hoặc nhận được từ các hoạt động đầu tư, như mua bán tài sản cố định (như máy móc, nhà xưởng), bất động sản, dự án đầu tư và các giao dịch đầu tư khác. Đây là các giao dịch tài chính liên quan đến việc đầu tư vào tài sản dài hạn trong quá trình kinh doanh của doanh nghiệp. ICF được dùng để đánh giá khả năng huy động và sử dụng vốn đầu tư của doanh nghiệp, cũng như khả năng của doanh nghiệp trong việc tái đầu tư và mở rộng.

Dòng tiền từ hoạt động đầu tư âm không nhất thiết là dấu hiệu xấu đối với một doanh nghiệp, đặc biệt là trong trường hợp của các công ty đang trong giai đoạn mở rộng kinh doanh và tăng trưởng nhanh. Dòng tiền ra hôm nay có thể tạo ra dòng tiền vào lớn hơn trong tương lai.

2.3. Dòng tiền từ hoạt động tài chính (Cash Flow from Financing Activities – FCF)

Dòng tiền từ hoạt động tài chính là số tiền mà doanh nghiệp nhận hoặc chi trả từ các hoạt động liên quan đến thay đổi cấu trúc tài chính và quy mô vốn chủ sở hữu hoặc vốn vay của doanh nghiệp, chẳng hạn như phát hành cổ phiếu, trả cổ tức, vay nợ mới hoặc trả nợ cũ. Dòng tiền từ hoạt động tài chính thường phản ánh cách doanh nghiệp quản lý cấu trúc vốn, đáp ứng nghĩa vụ nợ, cung cấp hoặc thu hồi vốn từ cổ đông và nguồn vốn bên ngoài, dùng để đánh giá khả năng huy động vốn và sử dụng vốn của doanh nghiệp.

3. Quản lý dòng tiền là gì?

Quản lý dòng tiền là việc doanh nghiệp đưa ra các phương pháp, chiến lược, nhằm theo dõi, đánh giá và kiểm soát sự luân chuyển của dòng tiền. Nó bao gồm các hoạt động liên quan đến lập kế hoạch dòng tiền, quản lý ngân sách, dự báo chi tiêu, tài trợ và đầu tư. Hoạt động này cung cấp bức tranh toàn cảnh về các nguồn tiền thu chi và cách doanh nghiệp sử dụng tiền. Từ đó giúp ban quản trị đưa ra các quyết định phát triển quy mô công ty hoặc thực hiện những điều chỉnh cần thiết để phù hợp với tình hình hoạt động.

Như vậy, việc quản lý dòng tiền đem lại những lợi ích gì cho doanh nghiệp?

4. Tầm quan trọng của việc quản lý dòng tiền đối với doanh nghiệp

Dòng tiền không chỉ đóng vai trò là công cụ quản lý tài chính, mà còn là thước đo quan trọng để đánh giá sức khỏe và tính bền vững của một công ty. Vì thế, việc quản lý dòng tiền một cách chặt chẽ và hiệu quả là mối quan tâm hàng đầu của chủ doanh nghiệp.

4.1 Kiểm soát chặt chẽ các hoạt động của doanh nghiệp, giảm thiểu thất thoát

Quản trị dòng tiền hiệu quả sẽ giúp chủ doanh nghiệp nắm được: báo cáo lưu chuyển tiền tệ, các chỉ tiêu để đánh giá sức khỏe tài chính của doanh nghiệp, năng lực xoay vòng của dòng tiền. Từ đó đưa ra những nhận định chính xác về thực tế hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; dễ dàng xác định được vị thế trên thị trường; phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến quản lý dòng tiền và hoạt động kinh doanh, cho phép điều chỉnh kịp thời để ngăn chặn khủng hoảng do việc sử dụng vốn không hiệu quả.

4.2 Huy động nguồn vốn kịp thời

Nhu cầu nguồn vốn của doanh nghiệp sẽ thay đổi ở mỗi thời điểm trong quá trình hoạt động kinh doanh. Việc quản trị dòng tiền hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp có kế hoạch và chủ động dự phòng cho nhu cầu vốn ở các giai đoạn khác nhau, tránh rơi vào thế bị động trong trường hợp cần nguồn vốn lớn hoặc phải huy động vốn trong thời gian ngắn. Ngoài ra, quản lý dòng tiền còn là phương án giúp chủ doanh nghiệp chủ động hơn trong việc lựa chọn các hình thức huy động vốn tối ưu, phù hợp với bối cảnh thị trường và tình hình doanh nghiệp.

4.3 Đảm bảo tính ổn định tài chính

Quản trị dòng tiền giúp doanh nghiệp đảm bảo khả năng đáp ứng các nghĩa vụ tài chính, thanh toán nợ cũng như các chi phí khác, cũng như duy trì và đầu tư vào các hoạt động phát triển kinh doanh.

4.4 Giảm áp lực từ chi phí lãi và nợ

Dòng tiền tích cực giúp doanh nghiệp thanh toán nợ hiệu quả, giảm chi phí lãi và tăng khả năng tự chủ tài chính.

4.5 Quản trị rủi ro

Quản lý dòng tiền giúp doanh nghiệp đánh giá và giảm thiểu các rủi ro tài chính bao gồm rủi ro lãi suất, rủi ro biến động giá cả, rủi ro thanh khoản, từ đó củng cố sự ổn định cho tình hình tài chính của công ty, đặc biệt trong giai đoạn khó khăn không lường trước được.

4.6 Đưa ra quyết định chiến lược

Quản trị dòng tiền đem lại cái nhìn về bức tranh tài chính, giúp doanh nghiệp đưa ra những phương án chiến lược như đầu tư mới, mở rộng hoặc giảm quy mô hoạt động.

4.7 Sử dụng nguồn vốn tiết kiệm và hiệu quả

Việc chủ doanh nghiệp nắm được khả năng tài chính, hiệu quả sử dụng nguồn tiền của doanh nghiệp chính là yếu tố cốt lõi để đưa ra những quyết định sử dụng nguồn vốn kinh doanh phù hợp, tiết kiệm và tối ưu nhất.

4.8 Tối ưu hóa lợi nhuận

Bên cạnh đó, quản lý dòng tiền còn giúp tăng cường lợi nhuận bằng cách cân bằng hiệu quả giữa chi phí và đầu tư, giúp doanh nghiệp đạt được mức lợi nhuận tối đa.

4.9 Tăng cường uy tín

Quản lý dòng tiền hiệu quả giúp doanh nghiệp đề cao uy tín, tăng sự tin tưởng từ khách hàng, cổ đông và đối tác thông qua việc duy trì tính minh bạch và đảm bảo đáp ứng các nghĩa vụ nợ đúng thời hạn. Một doanh nghiệp có khả năng quản lý dòng tiền tốt sẽ có khả năng vay vốn tốt hơn. Bởi ngân hàng và tổ chức tài chính sẽ yên tâm hơn khi cấp tín dụng hoặc cho vay khi tình hình tài chính của doanh nghiệp giữ được trạng thái ổn định.

Đặc biệt, trong bối nền kinh tế trì trệ như hiện nay, việc quản lý dòng tiền trở nên quan trọng hơn bao giờ hết khi trở thành “nhiên liệu” đưa doanh nghiệp đương đầu với những khó khăn và đảm bảo tồn tại trong môi trường kinh doanh đầy biến động. Bởi đối với các nhà đầu tư, dòng tiền dương và quản trị dòng tiền hiệu quả có thể khiến giá trị của doanh nghiệp tăng lên đáng kể.

5. Cách để quản lý hiệu quả dòng tiền trong doanh nghiệp

5.1. Dự báo dòng tiền vào

Đây là bước quan trọng và đầu tiên trong quá trình quản lý dòng tiền, giúp doanh nghiệp đánh giá và lên kế hoạch cho các nguồn thu nhập dự kiến từ các hoạt động kinh doanh cũng như các nguồn thu khác.

Để đạt được điều này, doanh nghiệp cần thu thập thông tin chi tiết về các dòng tiền như doanh thu từ bán hàng và dự án đầu tư, đồng thời phải hiểu rõ chu kỳ thanh toán của khách hàng và đối tác. Ngoài ra, việc ước tính chính xác các chi phí cố định và biến đổi sẽ giúp chủ doanh nghiệp có được cái nhìn toàn diện và chủ động hơn về bức tranh tài chính của doanh nghiệp.

Cần lên kế hoạch dòng tiền cho ngắn hạn và dài hạn, từ tuần, quý đến năm để phát hiện và xử lý kịp thời các rủi ro tiềm ẩn. Quá trình lập kế hoạch phải tính đến nhiều yếu tố như lịch sử thanh toán của khách hàng, dự đoán chi phí, và nhận thức về sự biến động theo mùa của doanh thu và chi phí. Điều này yêu cầu doanh nghiệp không chỉ dựa vào giả định mà cần có sự kiểm chứng thực tế từ các bộ phận như bán hàng, tài chính và dịch vụ khách hàng để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả của dòng tiền vào.

5.2. Dự báo dòng tiền ra

Dự báo dòng tiền ra là một bước thiết yếu trong quản lý tài chính, giúp các doanh nghiệp lên kế hoạch cho chi tiêu dự kiến bao gồm các khoản chi phí hoạt động và nghĩa vụ tài chính. Các công ty cần phải phân tích chi tiết các nguồn chi, từ chi phí cố định như tiền lương và chi phí nhà cung cấp, đến chi phí biến động và các nghĩa vụ tài chính như lãi suất. Việc xác định chính xác thời gian và mục đích của các khoản chi là rất quan trọng, bao gồm cả việc quản lý chi phí cho vật tư, thuế, tiền lương, và các khoản chi khác liên quan đến hoạt động kinh doanh.

Một kế hoạch dòng tiền chính xác cần được chuẩn bị để dự đoán chi tiết các khoản chi và thời điểm chúng xảy ra, từ chi phí hàng ngày như tiền thuê và vật tư văn phòng đến các khoản đầu tư lớn như mua sắm thiết bị hay thanh toán cổ tức. Điều này đòi hỏi chủ doanh nghiệp phải tích hợp thông tin từ nhiều bộ phận để hiểu rõ nhu cầu tiền mặt và đảm bảo dòng tiền ra không gây áp lực lên hoạt động của công ty.

5.3. Theo dõi dòng tiền

Sau khi đã lên kế hoạch, việc theo dõi dòng tiền thực tế là bước tiếp theo quan trọng để so sánh với dự báo đã định. Quản lý bất kỳ sự khác biệt nào giữa kế hoạch tài chính và dòng tiền thực tế là cần thiết để nhanh chóng nhận ra các vấn đề hay rủi ro tài chính, cho phép doanh nghiệp điều chỉnh chiến lược kịp thời. Ở giai đoạn này, việc sử dụng các công cụ quản lý có thể hỗ trợ tự động hóa quá trình và cung cấp báo cáo theo thời gian thực để chủ doanh nghiệp có cái nhìn chính xác nhất về tình hình dòng tiền của doanh nghiệp.

Giải pháp quản lý dòng tiền tự động FinanBook từ Sổ Bán Hàng giúp chủ doanh nghiệp dự báo dòng tiền và cung cấp báo cáo dữ liệu chính xác các khoản phải thu, các khoản phải chi theo thời gian thực, giúp chủ doanh nghiệp nắm rõ tình hình tài chính công ty để đưa ra các quyết định quan trọng kịp thời.

5.4. Kiểm soát, tối ưu hóa các khoản nợ phải thu và nợ phải trả để cải thiện dòng tiền

Quản lý các khoản phải thu và phải trả là yếu tố cốt lõi trong quản lý tài chính doanh nghiệp, giúp đảm bảo rằng các khoản tiền được thu từ khách hàng và các đối tác kinh doanh phải được thu đúng hạn, đồng thời kiểm soát các khoản chi để doanh nghiệp không rơi vào tình trạng thiếu tiền thanh toán các nghĩa vụ tài chính. Việc tối ưu hóa quản lý các khoản chi phí và cải thiện các khoản phải thu là rất quan trọng, đòi hỏi phải xây dựng, duy trì hệ thống quản lý khoản phải thu và phải trả hiệu quả.

Các bước quan trọng bao gồm việc xác định rõ các khoản phải thu và phải trả, theo dõi và đảm bảo thanh toán đúng hạn các khoản này, và từ đó tối ưu hóa khả năng xoay vòng tài chính của doanh nghiệp. Chủ doanh nghiệp có thể xem xét việc đàm phán với nhà cung cấp để kéo dài chu kỳ thanh toán; giảm giá thanh toán sớm cho khách hàng, khấu hao lâu nhất có thể cho các khoản vay. Doanh nghiệp cũng nên cân nhắc việc cắt giảm chi tiêu không cần thiết và tận dụng các điều khoản thanh toán để giảm áp lực về tài chính.

Ngoài ra, việc đảm bảo sự linh hoạt trong các điều khoản thanh toán và áp dụng các biện pháp tối ưu hóa chi phí như phân tích chi tiêu, kiểm soát mua hàng, và ưu tiên đầu tư cho các sản phẩm mang lại lợi nhuận cao cũng cần được thực hiện để cải thiện tình hình tài chính. Trong trường hợp thừa vốn, doanh nghiệp có thể cân nhắc đầu tư vào các dự án sinh lời, trong khi đó, trong tình huống thiếu vốn, việc xem xét các tùy chọn vay nợ và huy động vốn là cần thiết.

5.5. Sử dụng công cụ hỗ trợ quản lý dòng tiền

Finan là bộ giải pháp hỗ trợ quản lý dòng tiền và quản trị tài chính theo thời gian thực (real-time) hiệu quả dành cho các doanh nghiệp.

• Ghi nhận thu chi chính xác theo thời gian thực
• AI tự động phân loại nguồn tiền thông minh
• Đặt lịch nhắc nợ và thu tiền nhanh gấp 5 lần

Trên đây là những thông tin quan trọng về dòng tiền và quản lý dòng tiền trong doanh nghiệp mới nhất. Finan hy vọng bài viết trên hữu ích đối với các doanh nghiệp!